Czym powinien się charakteryzować
dobry program do zgrywania nagrań z płyty na dysk twardy komputera?
Powinien to robić bezbłędnie. Jeśliby jeszcze miał miły dla oka
wygląd i intuicyjną obsługę - byłby ideałem. Co wyróżnia Exact Audio
Copy spośród innych? Jest uważany za jeden z najlepszych programów
tego typu. Nie jest naszym celem dociekanie, czy jest to prawdą.
Jedną niezaprzeczalną zaletą jest jego cena. Praktycznie darmowy
program oferuje dużo więcej niż niejeden płatny. Warto więc wydać te
parę złotych i wysłać autorowi widokówkę za możliwość używania go w
zgodzie z prawem i sumieniem.
To co widać zaraz po
instalacji, to bardzo prosty, choć niezbyt czytelny wygląd.
Niestety, próba zgrywania z ustawieniami domyślnymi - w
przeciwieństwie do innych programów - zakończyła się fiaskiem.
Dopiero po skonfigurowaniu programu i napędów wszystko było w
porządku. Dlatego tak ważna jest prawidłowa konfiguracja - może
niezbyt prosta, gdyż możliwych ustawień jest sporo - ale wykonywana
tylko raz. Niniejszy przewodnik będzie pomocny w zrozumieniu
znaczenia poszczególnych opcji i właściwym ich ustawieniu.
I
na marginesie mała uwaga. Exact Audio Copy jest programem do
zgrywania nagrań możliwie jak najwierniej, tak aby wypalona z płyta
możliwie mało, a nawet wcale nie różniła się od oryginału. Jeśli
więc kogoś interesuje program zgrywający nagrania byle jak, ale za
to szybko, powinien poszukać innego. Dotyczy to również wszystkich,
których celem jest zniekształcanie nagrania za pomocą na przykład
kompresorów Frauenhoffera, Lame czy podobnych. Poświęćmy chwilę
tematowi cyfrowej kompresji i wogóle - cyfrowym
nagraniom.
Być może nie wszyscy zdają sobie sprawę jak działa
kompresja mp3, że jest to kompresja stratna, co oznacza, że część
informacji jest bezpowrotnie tracona. Przyjrzyjmy się rysunkowi
obok. 
Tak wygląda zamiana sygnału analogowego (zielona
linia) na cyfrowy (czerwona). Rozdzielczość to ilość możliwych
poziomów amplitudy. W standardzie audio wynosi 16 bitów, czyli
216, a więc 65 635 kombinacji. W studiach nagraniowych
stosuje się rozdzielczość 24 bitową, która jest następnie
konwertowana do standardu płyty audio. Z kolei częstotliwość, to
ilość próbek pobieranych z sygnału w ciągu sekundy. Aby poprawnie
odtworzyć pełny okres sinusoidy potrzebne są dwie próbki. Stąd
próbkowanie w standardzie audio z częstotliwością 44 100 Hz daje
pasmo przenoszenia do około 20 000 Hz. Na wykresie widać wyraźnie
jak wielkie zniekształcenia powstałyby, gdyby zarówno rozdzielczość
jak i częstotliwość próbkowania były małe. Oczywiście kompresja mp3
nie polega wyłącznie na zmniejszaniu obu tych parametrów.
Zastosowano w niej algorytmy wycinające z sygnału część informacji,
której teoretycznie nie powinniśmy słyszeć (najobrazowiej mówiąc -
wycinamy przemówienie, którego i tak nie słyszymy stojąc wśród
rozwrzeszczanego tłumu). Chociaż stosowane algorytmy dają przy
kompresji z dobrą jakością efekt zbliżony do płyty audio, to jednak
i tak z sygnału zostały wycięte niektóre informacje. I tutaj warto
może wspomnieć o pewnej ciekawostce. Otóż człowiek słyszy
teoretycznie dźwięki o częstotliwości do 20 kHz. Dlatego ustawienie
pasma przenoszenia dla płyt audio na tej granicy wydawało się
zasadne. Jednak okazało się, że mimo iż powyżej tej granicy nie
słyszymy, to jednak sygnał sztucznie obcięty jest odczuwalne inny.
Stąd pomysł płyt "Super audio" o częstotliwości próbkowania ponad 90
kHz.
Mimo wszystkich swoich ograniczeń skompresowane pliki
muzyczne są 
niezastąpione
w wielu zastosowaniach. Przesyłanie Internetem wielomegabajtowych
nieskompresowanych plików wave jest nierealne. Jak również nierealne
(chociaż technicznie możliwe) jest używanie ich w urządzeniach
przenośnych. Ale żeby być w zgodzie z logiką - nie po to korzystamy
z programu EXACT Audio Copy, żeby potem kopię
zniekształcać.
Oczywiście dobry wstęp nie byłby pełny, gdyby
nie zawierał długiej listy możliwości programu. Jest przecież
bezdyskusyjne, że im dłuższa lista, tym lepszy program. Więc za
autorem Exact Audio Copy parę cech charakterystycznych (po lewej
stronie znajduje się menu pozwalające przejść dalej, jeśli ktoś
bardzo niecierpliwy nie chce się, o zgrozo, z nią zaznajomić):
Możliwość ręcznego wykrywania zawartości płyty z
pominięciem informacji zawartych w TOC - szczególnie przydatne przy
zabezpieczonych przed kopiowaniem płytach
Możliwość korzystania ze sterowników menadżera ASPI pod
Windows 95 i Windows NT - obsługiwane są napędy zarówno SCSI jak i ATAPI
Wbudowana korekcja resynchronizacji (jitter)
Do wyboru tryby zgrywania: bezpieczny, szybki i ciągły
Korekta błędów odczytu i synchronizacji w trybach
bezpiecznych tak dokładna jak to tylko możliwe
Szczegółowa lista miejsc zawierających nie dające się
skorygować błędy
Zgrywanie fragmentów i całych płyt do jednego pliku wave
Automatyczna redukcja prędkości w obszarze występowania
błędów i przyspieszenie (jeśli napęd na to pozwala) po opuszczeniu go
Wyrównywanie poziomu zgrywanych nagrań (normalizacja)
Możliwość używania systemowego menadżera kompresorów audio
(ACM - Audio Compression Manager)
Obsługa BladeEnc DLL
Obsługa zewnętrznych koderów MP3, OGG, VQF, RA i AAC do
automatycznej kompresji po zakończeniu zgrywania
Zbiorcza kompresja i dekompresja z/do plików wave
Obsługa pozycji (offset) dla dokładnej
kompresji/dekompresji
Wykrywanie przerw między nagraniami
Wykrywanie ciszy w przerwach między nagraniami
Automatycznie tworzenie obrazu CUE sheet, zawierającego
wszystkie przerwy, pozycje indeksów, kody UPC i ISRC
Możliwość edycji, dokonywania poprawek, zmian, a nawet
stworzenia od podstaw obrazu CUE sheet
Funkcjonalny odtwarzacz wybranych nagrań
Automatyczne wykrywanie cech napędów
Korekta pozycji z możliwością uzupełnienia ciszą
brakujących próbek
Opcja synchronizacji styku dwóch nagrań
Nazwy plików tworzone przy użyciu internetowych lub
lokalnych baz danych, a także systemowego cdplayer.ini wraz z obsługą
etykiet ID3
Obsługa bazy danych słów utworów z www.lyrics.ch
Przeszukiwanie i edycja lokalnej bazy danych
Nagrywanie i funkcja nagrywania w pętli z płyt winylowych,
radia, mikrofonu itp.
Automatyczna zmiana nazwy pliku w oparciu o etykietę ID3
Funkcja kopiowania zdefiniowanych fragmentów wybranych
nagrań
Obsługa płyt wielosesyjnych (CD-Extra)
Pełna obsługa CD Tekstu
Możliwość wypalania na niektórych nagrywarkach
Edytor etykiet ID3 z możliwością przeciągnięcia i
upuszczenia informacji pochodzących z listy nagrań lub bazy danych
Usuwanie zakłóceń po zgraniu nagrań
Mały edytor wave z możliwością kasowania, wycinania,
wyrównywania poziomu, interpolacji, usuwania zakłóceń,wykrywania trzasków,
redukcji szumów, zgłośniania / wyciszania, cofania zmian
Cena - program jest typu Cardware, więc praktycznie
bezpłatny
Dziwnym trafem autor nie wymienił jednej
podstawowej cechy programu: EAC potrafi zgrywać nagrania i czyni to
naprawdę dobrze. Można natomiast mieć zastrzeżenia do innych cech,
które nie zawsze działają zgodnie z oczekiwaniami, a z kolei bez
niektórych funkcji spokojnie można by się było obejść. Ale to, co
jest przydatne, a co całkowicie bezużyteczne - oceńcie
sami.